کد خبر : 749462 تاریخ : 1404/5/18 - 01:24
وحید حاج سعیدی- روزنامه نگار آیا خبرنگاری شغل محسوب می‌شود؟ با وجود کمبود شغل در جامعه و نیاز به ایجاد مشاغل جدید، تلاش جدی و عملیاتی در جهت حفظ و احیای برخی مشاغل موجود نیز ‏صورت نمی‌گیرد که عدم مرتفع کردن این معضل باعث کاهش راندمان کاری و از سوی دیگر دست یازیدن به مشاغل ‏سایه و شغل دوم و سوم می‌شود.

یکی از مشاغلی که در این سال‌ها مورد بی توجهی قرار گرفته و علاوه بر ضربه زدن به ماهیت این شغل، در حال به حاشیه راندان آن است، شغل مهم خبرنگاری است. شغلی که سرمایه‌گذاری در دموکراسی محسوب می‌شود و یکی از حرفه‌های پر ارزش در جوامع انسانی پیشرفته است. با توجه به اهمیت مقوله خبر و خبر رسانی، جایگاه رسمی این حرفه هیچ گاه متزلزل نخواهد شد و حرفه خبرنگاری تحت هیچ شرایط با خطر نابودی مواجه نخواهد شد. اما ‏متأسفانه نگاه بسیاری از متولیان امر به حرفه خبرنگای خیلی سطحی و دم دستی است و همین نگاه باعث شده تا این حرفه در کشور ما ‏به عنوان شغل دوم و سوم و حتی شغل تزئینی و فانتزی در نظر گرفته شود. ‏
در این راستا بیشترین آسیب متوجه خبرنگاران و روزنامه نگارانی است که خبرنگاری تنها شغل رسمی آنان است. چرا که درآمد و دستمزدشان نه تنها با وظایف ‏محوله همخوانی ندارد، بلکه هیچ تناسبی با هزینه‌های زندگی نیز ندارد و با وجود صرف وقت و زمان بسیار برای تولید محتوی و انتشار دستمزد ناچیزی دریافت می‌کنند. شغلی که به لحاظ امنیتی در رده حساس‌ترین و امنیتی‌ترین مشاغل قرار دارد و فرد باید ‏پاسخ‌گوی جزئی‌ترین کلمات یا حتی علائم نگارشی به کار رفته در مقاله یا خبر باشد، به هیچ عنوان دارای امنیت شغلی ‏نیست تا جایی که نمی‌توان از نظر درآمدی کلمه شغل یا حرفه را بر روی آن نهاد. ‏
در واقع خبرنگاری در کشور ما بیشتر به یک شغل دهان پرکن شبیه است و بیشتر افرادی که در این حرفه مشغول ‏به کار هستند (به جز افرادی که در نشریات بزرگ و رسانه‌های دولتی استخدام هستند) به این حرفه به عنوان شغل دوم و سوم ‏نگاه می‌کنند و در شهرستان‌ها نیز خبرنگاران بیشتر به صورت دلی و از روی عشق و علاقه پیگیر این مقوله هستند. ‏
در صورتی که اگر نوع نگاه مسئولان جامعه به مقولاتی نظیر آموزش و فرهنگ تغییر پیدا کند بیشترین حقوق و مزایا باید به «‏خبرنگاران» و «فرهنگیان» به عنوان پیشرو و آوانگارد در ترویج مهارت اندیشیدن تعلق گیرد. در حقیقت اگر پرورش افکار افراد یک جامعه به روش صحیح صورت پذیرد و جامعه نیک اندیشیدن را بیاموزد، بسیاری از ‏ناهنجاری‌ها و معضلات جامعه مرتفع خواهد شد و بسیاری از کژتابی‌ها و آسیب‌های اجتماعی اصلاً به وجود نخواهند آمد. ‏
در حالیکه بر اساس آمار برای ایجاد هر شغل چند صد میلیون تومان بودجه نیاز است، این بی توجهی به حرفه خبرنگاری با هیچ ‏منطق اقتصادی و غیراقتصادی قابل توجیه نیست. حرفه‌ای که می‌تواند بسیاری از دانش آموختگان در رشته‌های علوم ‏انسانی را جذب کند، در عصر کنونی جایگاه و ساختار مشخصی به عنوان شغل ندارد و بی توجهی به این حرفه علاوه بر تبعات رسانه‌ای ‏و ورود افراد غیر به این جایگاه قابل اعتنا، باعث شده تا ظرفیت‌های اشتغالزایی این مقوله نیز مغفول بمانند. ‏
توجه به مقوله رسانه، حمایت دولت از رسانه‌های مکتوب و مجازی، الزام ادارات، سازمان‌ها و نهادهای دولتی و مدارس به آبونمان نشریات استانی و ‏کشوری، الزام ادارات به ارائه گزارش عملکرد در نشریات و سایت‌ها، تلاش در جهت قرار دادن روزنامه در سبد خانوار و ... می‌تواند در حفظ و احیای این شغل به عنوان یک شغل ‏جدی و قابل اعتنا از لحاظ اقتصادی مؤثر باشد. در ضمن از آنجا که زیر ساخت‌های این حرفه فراهم هستند و افراد ‏دوره دیده بسیاری به این حرفه گرایش دارند، با کمترین هزینه می‌توان بیشترین استفاده را برد و در آمارهای اشتغال تحول اساسی ‏ایجاد کرد. ‏
به هر روی امید است مسئولین با تغییر نگاه به مقوله خبرنگاری گام‌های موثری در ایجاد اشتغال پایدار بردارند و علاوه بر ‏تحول در نظام رسانه‌ای کشور، فرهنگ عمومی و سواد رسانه‌ای افراد جامعه، زمینه را برای تحول اقتصادی ماندگار در این حوزه هموار سازند.‏