بانک مسکن وام یک میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومانی خرید مسکن را که به گفته کارشناسان به دلیل بالا بودن قیمت خانه، تأثیری در رونق بازار ملک ندارد با اقساط ماهیانه ۲۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان که از توان بازپرداخت بسیاری از خانوار‌ها خارج است، اعلام کرد. دو مانع از مقابل متقاضیان دریافت وام اوراق خرید مسکن برداشته شد؛ یکی از این اقدامات حذف شرط سن بنا و دیگری امکان پرداخت وام به دو نفر از اعضای خانواده است. پیش‌ازاین صرفاً زوجین می‌توانستند از امکان دریافت وام دو نفرِ استفاده کنند. طبق اعلام بانک مسکن، سقف تسهیلات خرید برای این گروه در تهران به یک میلیارد تومان، در مراکز استان‌ها و شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر ۸۰۰ میلیون تومان و در سایر مناطق شهری به شش میلیارد ریال ۶۰۰ میلیون تومان است. به این مبلغ ۲۸۰ میلیون تومان وام جعاله نیز تعلق می‌گیرد؛ بنابراین متقاضیان وام اوراق می‌توانند تا یک میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومان دریافت کنند. وام اوراق بانک مسکن با نرخ سود ۲۲.۵ درصد و مدت بازپرداخت ۱۲ ساله پرداخت می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد اقساط ماهانه وام یک میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومانی حدود ۲۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان خواهد بود. مجموع سود این دو فقره وام نیز به حدود دو میلیارد و ۴۳۱ میلیون تومان می‌رسد. البته برای دریافت هر ۵۰۰ هزار تومان از این تسهیلات باید یک برگ اوراق خریداری کرد که امروز قیمت آن حدود ۱۰۷ هزار تومان است. یعنی باید حدود ۲۷۴ میلیون تومان برای دریافت وام میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومانی هزینه کرد.
گرانی مسکن
قیمت‌های پیشنهادی فروش آپارتمان در تهران اکنون به ۱۱۴ میلیون تومان در هر مترمربع رسیده و برای خرید یک آپارتمان ۵۰ متری در پایتخت به‌طور میانگین باید پنج میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان هزینه کرد که وام یک میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومانی کمتر از یک‌چهارم قیمت آن را پوشش می‌دهد.
وام تبلیغاتی
سعید لطفی، یک کارشناس بازار مسکن نیز درباره تأثیرگذاری حذف دو مورد از شروط وام اوراق مسکن گفت: این موضوع که در راستای افزایش توان خرید متقاضیان آپارتمان و رونق بازار مسکن، محدودیت‌های دریافت وام حذف شود اقدام خوبی است، اما تجربه نشان داده که مصوبات و دستورالعمل‌های بانکی معمولاً در زمان اجرا گرفتار اقدامات سلیقه‌ای و تصمیمات خلق‌الساعه مدیران میانی بانک‌ها می‌شود. ابزار‌ها و تسهیلاتی که به‌صورت بسته جدید رونمایی می‌شود اغلب جنبه تبلیغاتی دارد. این وام‌ها تا زمانی جذاب است که کسی برای دریافت آن اقدام نکرده باشد. بعضی سازمان‌ها، وزارتخانه‌ها، مجلس یا نظام بانکی، قوانین و مصوباتی را اعلام می‌کنند که گستره اجرای آن چندان زیاد نیست. به‌طور مثال وام مسکن روستایی یا ودیعه مسکن به دلیل مهدویت منابع و سهمیه‌ای که به هر بانک تعلق می‌گیرد غالبا به همه متقاضیان پرداخت نمی‌شود. حتی در نهضت ملی مسکن می‌بینیم که نظام بانکی به بخش کوچکی از تعهدات خود عمل کرده است. در خصوص پرداخت ۲۰ درصد تسهیلات بانکی به بخش مسکن نیز شاهدیم که حدود ۵ درصد این رقم محقق می‌شود و به دلیل طولانی بودن مدت زمان پرداخت وام مسکن، نظام بانکی تمایل چندانی به پرداخت این تسهیلات ندارد.
وی بابیان این‌که متقاضیان دریافت وام مسکن بعضی باید از هفت‌خوان رستم عبور کنند گفت: در مواردی پیش می‌آید که تمام تضمین لازم از متقاضی دریافت شده، اما در زمان پرداخت، بانک‌ها طفره می‌روند؛ بنابراین آنچه بیش از تصویب قوانین اهمیت دارد، ضمانت اجرای آن است. حدود یک دهه قبل، وام‌ها بخش قابل‌توجهی از قیمت مسکن را پوشش می‌داد؛ چراکه قیمت مسکن تا این حد بالا نرفته بود. مثلاً با ۲۵ میلیون تومان می‌شد در تهران آپارتمان خریداری کرد که نزدیک ۱۸ میلیون تومان وام می‌دادند. مضافاً این‌که به خاطر سود بالای این وام، متقاضی توان پرداخت اقساط حدود ۲۶ میلیون تومان آن را نخواهد داشت.